łac. Desiderius Erasmus, właściwie Gerhard Gerhard urodzony 27 października prawdopodobnie 1466 w Rotterdamie - zmarł 12 lipca 1536 w Bazylei) holenderski filolog, filozof, pedagog, jeden z czołowych humanistów odrodzenia, propagator kultury antycznej.
Erazm był nieślubnym synem katolickiego kapłana Rogera Gerarda i córki lekarza z Zevembergu. Wcześnie osierocony, wstąpił do klasztoru Augustianów, gdzie przebywał pięć lat. Następnie za pozwoleniem władz duchownych opuścił klasztor i został sekretarzem biskupa Henryka von Bergen. W 1495 wyjechał do Paryża, później do Anglii, gdzie zawarł przyjaźń z Tomaszem Morusem oraz interpretatorem Biblii, Johnem Coletem. W 1506 uzyskał doktorat z teologii w Turynie.
W swoich dziełach krytykował przywary społeczne, takie jak przekupstwo, hipokryzja, rozwiązłe obyczaje kleru. Najsławniejsza jego rozprawa Pochwała głupoty jest satyrą na ówczesne społeczeństwo. Był zwolennikiem irenizmu. Przeciwnik scholastyki. W 1516 opracował pierwsze greckie wydanie Nowego Testamentu. Opublikował krytyczne wydania dzieł klasyków: Arystotelesa, Cycerona, Seneki a także Ojców Kościoła: Ambrożego, Orygenesa, Augustyna.
Poglądy pedagogiczne Erazma charakteryzują się ciepłem i serdecznością względem dzieci i młodzieży. Sprzeciwiał się on szkole takiej jaka istniała, zwłaszcza surowemu traktowaniu uczniów przez nauczycieli. Nie podobały mu się również treści i metody nauki szkolnej. Uważał, że nauka w szkole ma być przyjemna dla dziecka, sprawiać radość, pociągać.
Według niego kształcenie powinno opierać się na językach klasycznych - łacinie i grece, a historia, geografia, matematyka stanowić powinny rolę służebną w stosunku do literatury.