Edyta Stein (św. Teresa Benedykta od Krzyża, ur. 12 października 1891 r. - zm. ok. 9 sierpnia 1942 r.) - Żydówka z pochodzenia, obywatelka Prus, filozof, karmelitanka bosa, zginęła w Auschwitz.
Beatyfikowana (1 maja 1987), kanonizowana (11 października 1998) i ogłoszona patronką Europy (1 października 1999) przez papieża Jana Pawła II. W Lublińcu, który był jej ukochanym miastem, znajduje się Muzeum św. Edyty Stein.
Biografia
Urodziła się we Wrocławiu w wielodzietnej rodzinie żydowskiej. Pomimo żywej wiary swojej rodziny, zwłaszcza matki, w okresie szkoły średniej uważała się za osobę niewierząca. Studiowała na Uniwersytecie Wrocławskim, a od 1912 roku w Getyndze. Tam też pod kierunkiem Edmunda Husserla napisała i obroniła rozprawę doktorską "O zagadnieniu wczucia". Po śmierci swojego dobrego znajomego - Adolfa Reinacha - podbudowana postawą jego żony przeżyła nawrócenie i 1 stycznia 1922 r. przyjęła chrzest w Kościele katolickim. Jej wiara zostaje pogłębiona podczas studiowania m.in. prac świętego Tomasza z Akwinu. 14 października 1933 roku wstąpiła do Karmelu w Kolonii i przyjęła imię Teresa Benedykta od Krzyża.
W obliczu narastających prześladowań Żydów 31 grudnia 1938 r. została przeniesiona do Holandii. Cztery lata później 2 sierpnia 1942 r. aresztowało ją Gestapo i w tym samym roku (prawdopodobnie 9 sierpnia) została zagazowana w Auschwitz.
Działalność naukowa
Edyta Stein prowadziła bardzo bogatą działalność naukową, przede wszystkim filozoficzną. Początkowo była czystej wody fenomenologiem, później zaczęła łączyć fenomenologię z tomizmem. Zajmowała się tłumaczenieniami tekstów świętego Tomasza z Akwinu oraz J. H. Newmana. Jako karmelitanka bosa o niezwykle bogatym życiu wewnętrznym dała wyraz pięknu i wartości przeżyć mistycznych pisząc pracę poświęconą św. Janowi od Krzyża "Wiedza Krzyża".
Z wielu względów filozofia Edyty Stein bywa określana mianem "filozofii światła". Jest poświęcona przede wszystkim człowiekowi jako istocie świadomej, myślącej i wolnej oraz Bogu i drodze, która do niego prowadzi.
Najważniejsze dzieła
Byt skończony, a byt wieczny, Wiedza Krzyża. Studium o św. Janie od Krzyża.